✍️ نوشته روزبه سعادت
ضرغام پیش از نیم قرن زیر ضربات کارخانه سیمان هرچند مسوولان کارخانه سیمان دورود و محیط زیست از شروع بکار نصب فیلترهای تصفیه و پالایش کارخانه سیمان دورود خبر میدهند اما اهالی منطقه اطراف و فعالان زیست محیطی از آلودگیهای این واحد صنعتی در دورود گلهمندند. آلودگیهای زیست محیطی چه بخواهیم و چه نخواهیم آسیبهایی به دنبال دارد که اگر جلوی آنها گرفته نشود، میتواند کشتار وسیعی را از گیاهان و جانوارن گرفته تا نفوس انسانی رقم بزند. توسعه صنعت سیمان روندی رو به رشد را طی میکند، اما در راستای این منافع اقتصادی آسیبهای زیستمحیطی ناشی از کارخانجات سیمان اجتناب ناپذیر است. احداث کارخانه سیمان دورود از نظر اقتصادی و اینکه از گذشته ایجاد اشتغال پایدار در منطقه کرده، خوب است، اما از سویی دیگر برای اهالی ساکن محیط پیرامون کارخانه ، جنگلها، مراتع و حتی حیواناتی که در جنگل زندگی میکنند، مضر است. غبار و دود ناشی از فعالیت کارخانه سیمان میتواند به مراتع و جنگلهای منطقه آسیب وارد کند.رسوب گردوغبار به صورت فیزیکی برروی گیاهان به صورت مستقیم یا غیر مستقیم اثر گذاشته وباعث تخریب منابع گیاهی می شود افزایش غلظت غبار در هوا باعث کاهش شدید قابلیت فتوسنتز در برگها، بسته شدن روزنه هاي برگها و به طور عمده کاهش رشد و باروری گیاهان میشود. بر مبناي مطالعات کشاورزي، غبار سیمان روزنههای گیاهان را می بندد، از گرده افشانی آنها جلوگیري میکند و فتوسنتز یا میزان ترشحات سالیانه گیاهان را کاهش میدهد. به منظور کاهش اثرات گرد و غبار منتشره ، باید از انتشار ا ین ذرات از مبدأ نیز جلوگیری کرد که جهت دستیابی به این امر، ضروری است عملیات تهویه و هدایت گرد و غبار به تجهیزات غبارگیری و به موازات آن سرویس مرتب تجهیزات وغبارگیرها صورت پذیرد. چندین سال است که غبار کارخانه سیمان بر سر مردمان منطقه “قلا ضرغام” میریزد اما کمتر مورد توجه قرار گرفته است و این مردم صبور و مستضعف، هرگز اعتراض نکرده اند در طی این سالها (پیش از نیم قرن) کمتر جایی دیده ایم شکایت کرده باشند. شهرک قدس جز آلوده ترین مناطق دورود از نظر آلودگی ناشی از کارخانه سیمان است. منظور از آلودگی این نیست که مردم از دور دست دودی دیده باشند مثل خیلی از همشهریان معترض، بلکه این است که صبح پا شوید ببینید یک لایه گرد و غبار روی رختی که داخل حیاط پهن کردید نشسته باشد. متأسفانه آلودگیهای کارخانه سیمان، ممکن است مردم را با بیماری های فراوانی از جمله بیماریهای ریوی روبرو کرده و میکند اما توجهی به این معضل نمیشود. وجود کارخانه ی سیمان دورود در نزدیکی بافت مسکونی از یک طرف و تخریب منابع طبیعی اطراف کارخانه با نشست ذرات معلق سیمان، از سوی دیگر همه و همه دست به دست هم خواهند داد که این ساخته ی دست آدمی به قاتلی مرموز در سال های آتی تبدیل شود ، قاتلی که مرگی تدریجی و مرموز را برای انسانها و موجودات اطراف خود رقم می زند. انتظار می رود حداقل املاک مابین شهرک قدس و کارخانه را به فضای سبز دارای کاربرد تصفیهای به منظور کاهش آلایندههای ذرهای اختصاص دهند. هم اکنون به نظر میرسد در فضای سبز کارخانه تنها جنبه زیباشناختی آن درنظر گرفته شده یا بی هدف درختچه هایی کاشته شده و فاقد کاربرد تصفیهای است. یکی از اهالی شهرک قدس که در همان شهرک مشغول امرار معاش از طریق سوپرمارکت کوچک خود است ضمن گلایه از وضعیت آلودگی هوا گفت:این آلودگیها کار را بر این اهالی سخت کرده است. یکی از رانندگان تاکسی منطقه میگوید:برخی اوقات غلظت دود معلق در هوا به خوبی احساس میشود. یکی دیگر از کسبه گفت: آلایندگی کارخانهی سیمان دورود تهدیدی جدی برای سلامت است و این موضوع بر کسی پوشیده نیست و مسوولان باید علاوه بر توجه داشتن به مقولهی تولید بیشتر که نیاز امروز استان است مسائل زیست محیطی را فراموش نکنند و تمهیدات لازم را در این زمینه بیندیشند. امیدواریم مسئولین کارخانه سیمان دورود با جدیت بیشتر بحث آلودگی هوا را دنبال، کنترلها را شدت ببخشند و در تعمیر و نگهداری فیلتر ها آینده نگری لازم در نظر داشته باشند اقداماتی انجام دهند که از آلام این مردم بکاهند و از طرفی دیگر این کارخانه به مسئولیت های اجتماعی خود در قبال مردم شهرک قدس جامعه عمل بپوشاند. حداقل های مسئولیت اجتماعی کارخانه سیمان در قبال مردم شهرک قدس میتواند : ١ _ اهدا سیمان رایگان یا نیم بها برای سازندگان خانه های این منطقه که امروزه بخش وسیعی از آن در آستانه فرسودگی است یا نا ایمن است ٢ _ بهسازی و گسترش فضاهای سبز این منطقه (پارک مندیر بعد پنجاه سال هنوز تکمیل نشده، طی این مدت فقط در دوره شهرداری آقای منوچهر حاجیوند قسمت فعلی آن ساخته شد) ٣ _ تبدیل تمام اراضی حدفاصل کارخانه سیمان تا قلا ضرغام به فضا های سبز دارای کاربرد تصفیهای به منظور کاهش آلایندههای ذرهای ۴ _ جلوگیری از ساخت و ساز های سازمان های مختلف در پهنه حد فاصل کارخانه تا شهرک قدس مثل پارک بانوان و یا کفش غزال و… ۵_بهینه سازی خط راهآهن کارخانه که از وسط ضرغام عبور میکند که سالانه، غیر از آسیب های روانی، هزینه هایی بر روی دست مالکان وسایل نقلیه میگذارد و..